(Seok Il Jeong)
μ μμΌ1
(Seung Oh Lee)
μ΄μΉμ€2β
-
νμ΅λνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό λ°μ¬κ³Όμ
(Hongik University)
-
νμ΅λνκ΅ ν λͺ©κ³΅νκ³Ό λΆκ΅μ
(Hongik University)
Key words (Korean)
ν‘λ¨κ΅¬μ‘°λ¬Ό, μ μΈ΅μλ°°μΆκ΄, μ¬μ, λ°°μ λ₯λ ₯, νκ³μ‘°κ±΄
Key words
Cross structure, Bypass pipe, Riprap, Exclusion ability, Critical condition
1. μ λ‘
κ΅λ΄ μ€μνμ²μλ λ§μ ν‘λ¨κ΅¬μ‘°λ¬Όμ΄ μ€μΉλμ΄ μλ€. ν‘λ¨κ΅¬μ‘°λ¬Όμ νμ²μ ν‘λ¨νλ ꡬ쑰물λ‘μ¨ λ³΄ λλ λ차곡μ μλ―Ένλ€. μ΄λ¬ν νμ²ν‘λ¨κ΅¬μ‘°λ¬Όμ λλΆλΆ
μ½ν¬λ¦¬νΈλ‘ ꡬμ±λμ΄ μκΈ° λλ¬Έμ νμ²μ νλ¦μ μ 체μν¬ μ μλ€. μ 체λ νλ¦μ μ μ¬λ₯Ό ν΄μ μν€λ©°, μ μ¬μ λ¬λΌλΆμ μ€μΌλ¬Όλ€μ΄ νμ λ° μμ§μ μ€μΌμν¬
μ μλ€. νΉν μΈ(P)μ ν μκ³Όμ κ²°ν©λ ₯μ΄ λ§€μ° ν¬κΈ° λλ¬Έμ(Han, 1997), μ μ¬μ ν΄μ μ νμ² λ
Ήμ‘° λ°μμ ν° μν₯μ μ£Όλ©°, νμ²μ 볡μλ ₯μ
κ°μμν¨λ€. λν μ μ¬μ ν΄μ μ μ μλ¨λ©΄μ μ κ°μλ‘ μ΄μ΄μ Έ, νμμ μμΉμ μ§μ μ μΈ μν₯μ΄ λκΈ°λ νλ€. μ΄λ¬ν μ΄μ λ‘ νμ² μ€μ€μ λν κ΄μ¬μ΄ ν¬κ²
κ³ μ‘°λκ³ μλ€. νμ¬ κ΅λ΄ νμ²μ μ€μΉλ 보λ μ½ 10,000κ° μ λμ΄λ©°(Ministry of Agriculture and Forestry, 2004),
1990λ
μ μ‘°μ¬λμ΄μ§ 32κ° νμ²μ λΉκΈ°λ³Έκ³ν λ³΄κ³ μμλ μ΄ μ€ λμ΄ 1.5 m μ΄λ΄μ κ²μ΄ μ 체μ 80%λ₯Ό μ°¨μ§νκ³ μλ€. μ΄λ¬ν μ€μν ν‘λ¨κ΅¬μ‘°λ¬Όμ
κ²½μ° ν΄μ μ μ¬μ λ°°μΆ μ₯μΉκ° μλ κ²½μ°κ° λλΆλΆμ΄λ©°, μ€μ€μ κ²½μ μ± λ° μ₯λΉ μ§μ
λ¬Έμ λ‘ ν΄μ λ μ μ¬κ° λ°©μΉλλ κ²½μ°κ° λ§λ€. μ΄μ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ
λν κ΄μ¬μ΄ λμμ§κ³ μλ€. μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ 보 μλ₯μ νλ₯λ₯Ό νμ μλλ‘ μ°κ²°ν΄ μ£Όλ κ΄μΌλ‘μ¨, ν΄μ λ μ μ¬μ λ°°μ λ₯λ ₯μ΄ μΆ©λΆνλ©°(Jeong and
Lee, 2016), κ²½μ μ μΌλ‘ μ€μΉλΉμ©μ΄ ν¬μ§ μλ€. κ·Έλ¬λ κ΄ λ΄λΆμ μ¬μμ΄ μ μ
λλ κ²½μ°, κ΄μ ν¨μ¨μ΄ ν¬κ² λ¨μ΄μ§ μ μκΈ° λλ¬Έμ, κ΄λ΄ μ¬μμ
λ°°μ λ₯λ ₯μ λν μ°κ΅¬κ° νμν μμ μ΄λ€.
κ΄λ΄ μ¬μμ μ΄λμ λν μ°κ΅¬λ μ¬λ‘λ₯Ό μ°Ύμλ³΄κΈ°κ° μ½μ§ μλ€. μ΄μ μ¬λ¦½μ§ μ μ¬(sediment)μ κ±°λμ λν μ°κ΅¬λ₯Ό λ³Έ μ°κ΅¬μ μμ©νμλ€. νΉν
μλ₯μ¬μ μ΄κΈ° κ±°λμ λν μ°κ΅¬λ μ¬μμ μ΄κΈ° κ±°λκ³Ό λ©μ»€λμ¦μ΄ λ§€μ° μ μ¬νκΈ° λλ¬Έμ, μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ ν¨μ¨μ μ ν μν¬ μ μλ μ¬μμ΄ κ΄λ΄ μ μ
λμμ
κ²½μ° λ°°μ κ°λ₯μ±μ μ°κ΅¬νλλ°, λ§μ μ°Έκ³ κ° λ κ²μ΄λ€. μλ₯μ¬μ μ΄κΈ° μ΄λ(νκ³μ΄λ, incipient motion)μ λ°μμν€λ 쑰건μ νκ³μ‘°κ±΄(critical
condition)μ΄λΌ νλ€. Karmer (1935)λ νκ³ μ΄λ μ νμμ μ¬λ¦½μλ€μ μ΄λ κ°λλ₯Ό μ½ν μ΄λ, μ€κ° μ΄λ, κ°ν μ΄λ λ± μΈ κ°μ§λ‘
ꡬλΆνμλ€. μ½ν μ΄λμ νκ³ μ΄λμ μμμΌλ‘ μ¬λ¦½μλ€μ΄ μ¬κΈ°μ κΈ°μ μμ§μ΄κΈ° μμνλ λ¨κ³μ΄λ©°, μ€κ° μ΄λμ νμ μ 체μ κ±Έμ³ νμ μ¬λ£κ° μμ§μ΄λ
λ¨κ³μ΄κ³ , κ°ν μ΄λμ μ μ¬ μ΄μ‘μ΄ μμλλ λ¨κ³μ΄λ€. μΌλ°μ μΌλ‘ νκ³ μ‘°κ±΄μ ν¬κ² 3κ°μ§λ‘ λΆλ₯λλ€. 첫 λ²μ§Έλ νκ³μ μ(critical velocity)μ΄λ€.
Fortier and Scoby (1926)λ μλ‘μ μ€κ³μμ νμ©μ μ(permissible velocity)κ°λ
μ λμ
νμ¬, μ¬λ¦½μμ μ
κ²½λ³ μΉ¨μ λμ§
μλ μ΅λ μ μμ μ μνμλ€. Mavis and Laushey (1949)λ μ€νμ ν΅ν΄ νκ³ μ μμμ μ μνμμΌλ, κ·Έ λμ μ μμ μ€μΈ‘μμ μ»μ΄μ§
μμ¬λ³ μ μμ λ°λ₯μΌλ‘ μΈμ½ν κ²μΌλ‘, μΌλ°μ μΌλ‘ μ¬μ©νκΈ°μλ λ§μ μ΄λ €μμ΄ μλ€. λ λ²μ§Έλ μλ ₯(lift force)μ΄λ€. μ μ¬κ° λ°λ μλ ₯μ
μΌλ°μ μΌλ‘ μ μ¬μ μλΆλΆμ μμ©λλ μ μκ³Ό μλ«λΆλΆμ μμ©λλ μ μμ΄ λ€λ₯΄κΈ° λλ¬Έμ λ°μλλ€. μ΄λ μλμ§ λ°©μ μμ ν΅ν΄ μ»μ μ μλ€. κ·Έλ¦¬κ³ λλ₯μ
μν΄μ μ μ¬λ₯Ό μ°μ§λ°©ν₯κ³Ό λ°λλ°©ν₯μΌλ‘ μ΄λμν€λ νμ λ°μ μλ μλ€. Einstein (1949)μ μ΄λ¬ν μλ ₯ κ°λ
μ μ΄μ©νμ¬ μλ₯μ¬ μ΄μ‘λ(bed
load)λ₯Ό μ°μ νλ μμ μ μνμμΌλ©°, Apperley (1968)μ ꡬ체μ μμ©νλ μλ ₯κ³Ό νλ ₯μ λΉλ 0.5 μ λ λ¨μ μ€νμΌλ‘ μ
μ¦νμλ€.
μΈ λ²μ§Έλ μ λ¨λ ₯(shear stress)μ΄λ€. Shields (1936)λ νκ³μλ₯λ ₯ κ°λ
μ μ΄μ©νμ¬ μ μ¬μ νκ³ μ‘°κ±΄μ μ μνμλ€. μ μμ Prandtl-Karmanκ°
μ μν λλ₯μμμ κ²½κ³μΈ΅ μ μλΆν¬ μμ κΈ°λ³Έμ μΌλ‘ μ¬μ©νμ¬, λλ₯μ μν₯μ΄ κ³ λ €λμλ€ μ¬λ£λλ€. Shieldsμ κΈ°λ³Έμ μΈ κ°μ μ μ μ¬κ° λ°λ νλ ₯μ΄
μ νλ ₯(shear stress) λ³΄λ€ ν¬κΈ° μμν λ μ μ¬κ° μμ§μΈλ€λ κ²μ΄λ©°, μ΄λ¬ν κ΄κ³λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ Rouse (1939)λ Shields 곑μμ
μ μνμλ€. White (1940) λν νλ ₯κ³Ό λ§μ°°λ ₯μ κ΄κ³λ₯Ό Shieldsμ λμΌνκ² κ°μ νμ¬, μ€νμ ν΅ν΄ νκ³ μ λ¨λ ₯ μμ μ μνμλ€.
Fig. 1
μ μ μ¬ λλ μ¬μμ κ±°λμΌ νλλ° μν₯μ μ£Όλ μμΈμ μ 리ν κ²μΌλ‘ 무μμμ , λΉκ·μΉμ μΈ μμΈκ³Ό μ
μμ μμ©νλ νμΌλ‘ ν¬κ² λΆλ₯λλ€. 무μμμ μ΄κ³
λΉκ·μΉμ μΈ μμΈμΌλ‘λ μ μ¬ λλ μ¬μμ μ΄κΈ° μμΉμ λλ₯κ° μμΌλ©°, μ
μμ μμ©νλ νμ μ 체μ μν νκ³Ό μ€λ ₯(μμ€)μΌλ‘ λ€μ λΆλ₯λλ€. μ 체μ
μν νμ μλ ₯κ³Ό νλ ₯μΌλ‘ λλ μ μλ€. μ νμ°κ΅¬λ€μ μ μ¬μ μ΄κΈ° κ±°λ λ¬Έμ λ₯Ό λ€λ£¨λλ° μ΄μ μ λκ³ μμΌλ©°, λ³Έ μ°κ΅¬λ μ΄λ¬ν κ°λ
λ€μ κ΄λ΄ μ¬μμ
μ΄λμ λΆμνλλ° μ μ©νμλ€. μ΄μ μ¬μμ΄ λ°λ μλ ₯, νλ ₯, μ€λ ₯ λ° λ§μ°°λ ₯ λ±μ λͺ¨λ κ³ λ €νμμΌλ©°, 3κ°μ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄ νμμ μ μνμλ€. μ΄λ¬ν
쑰건 νμ Shieldsμ νκ³ μ‘°κ±΄ μ λ κ³Όμ μμ λμ¨ κ°λ
μ μ€μ¬μΌλ‘ μ¬μμ΄ λ°λ νμ μ λνμλ€. μ΄λ μΌλ°μ μΈ μ μ¬μ νκ³μ‘°κ±΄μ νλ©΄μ κ°μ νλ
κ²½μ°κ° λ§μ§λ§, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ κ²½μ¬κ° μλ κ΄μ ν΅κ³Όν΄ λ°°μ λμ΄μΌνκΈ° λλ¬Έμ, μ°μ§λ°©ν₯μ νκ³Ό νλ¦λ°©ν₯μ νμ λμμ κ³ λ €ν μλ°μ μμκΈ° λλ¬Έμ΄λ€.
μ μ¬μ μ¬μ κ±°λμ μ°¨μ΄μ μ μ¬μμ΄ μμ§μΌ λ λ°λ νλ ₯μ μ μ¬μ κ°μ΄ μ μμΌλ‘ κ°μ ν μ μλ€λ κ²μ΄λ€. μ΄λ μ μκ³Ό μ¬μμ μ΄λμλκ° λ€λ₯΄κΈ° λλ¬Έμ΄λ©°,
μ΄μ μλμλ κ°λ
μ μ μ©ν΄μΌ νλ€. λ³Έ μ°κ΅¬μμλ λ°°μ κ°λ₯μ±μ νμ§νκΈ°μ μμ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μμ μ¬μμ μ΄λμλλ₯Ό μ€νμ ν΅ν΄ νμ
νμμΌλ©°, μ μκ³Ό
μ¬μμ μλμμ λΉλ₯Ό 무차μν νμ¬, μ¬μ λ°°μ κ°λ₯μ±μ κ²ν νμλ€. λ¨, μμμ μ μν μ¬μμ μ΄λμ μν₯μ μ£Όλ μμΈ μ€ μ¬μμ΄ λμΈ μμΉ(Grain
placement, λ°λ₯μ μμ² μ μν μΆκ°μ μΈ μ νλ ₯μ μλ―Έν¨)λ λ°λ₯μ΄ ννν νλΌμ€ν± μ¬μ§μ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ μ¬μ©νμκΈ°μ κ³ λ €νμ§ μμλ€.
Fig. 1
Classification of Factors Affecting the Behavior of Sediment
2. κΈ°λ³Έ μ΄λ‘
2.1 μ μ¬μ μ΄κΈ° κ±°λ
μ μ¬μ μ΄κΈ° μ΄λμ μ
μμ μμ μ±μ΄ κ΅λλμμ λ λ°μνλ€. μ΄λ¬ν λΉμμ μ±μ νμ κ· νμ 무λλ¨λ¦΄ μ μμΌλ©°, λλ νλ¦μ₯λ΄μμ μ
μμ κ°ν΄μ§λ
νμ μν λͺ¨λ©νΈλ₯Ό λ°μμν€κΈ°λ νλ€(Ling, 1995). Fig. 2λ μ
μμ μμ©νλ μΈλ ₯μ 보μ¬μ£Όλ©°, μμ€λ¬΄κ²(), νλ ₯(), μλ ₯()μΌλ‘ λΆλ¦¬λ μ μλ μ리νμ μΈ νμ΄ μμ©λ¨μ μ μ μλ€.
Fig. 2
Definition Sketch Showing Longitudinal Section of Bed Grain Geometry, Flow Velocity,
and Forces Acting on Sphere
Fig. 2μ λνλ ꡬν μ
μμ μμ©νλ νμ μμμΌλ‘ νννλ©΄ λ€μκ³Ό κ°λ€.
(1a)
(1b)
(1c)
(1d)
μ¬κΈ°μ, μ μ κ°κ° νλ ₯κ³μμ μλ ₯κ³μμ΄λ©°, Schiller and Naumann (1933)μ΄ μ μνμλ, μ μ΄μ©νμλ€. = 0.85 κ΄κ³λ₯Ό μ¬μ©νμμΌλ©°, μ¬κΈ°μ, λ μ
μ Reynolds numberμ΄λ€. μ λ‘μ¨, μ΄λμ μ λ κ°κ° μ
μμ λ¬Όμ λ°λμ΄κ³ , λ μ€λ ₯κ°μλμ΄λ©°, λ μ
μμ μ€μ() λμ΄μ μ μμ΄λ€. μΌλ°μ μΌλ‘ μ μ¬μ κ±°λμ λν μ°κ΅¬λ₯Ό μνν κ²½μ° κ²½κ³μΈ΅μ μ μλΆν¬μμ΄ μ΄μ©λλ€. κ²½κ³μΈ΅ λ΄μ μ μλΆν¬λ λ€μκ³Ό κ°μ΄ μ μλλ€.
(if <5) (2a)
(if 5) (2b)
κ²½κ³μΈ΅μ νμμ μν₯μΌλ‘ μ μμ΄ λμλΆν¬λ₯Ό μ΄λ₯΄λ ꡬκ°μΌλ‘ κ΄μλ‘λ μ 체λ₯Ό κ²½κ³μΈ΅μΌλ‘ λ³Ό μ μλ€. λ³Έ μ°κ΅¬κ° κ΄μλ‘ λ΄μμ μ¬μμ κ±°λμ λν μ°κ΅¬μ΄κΈ°
λλ¬Έμ, νμ κ²½κ³μΈ΅μ λμ μ μ λΆν¬μμ μ΄μ©νκΈ°λ‘ κ²°μ νμλ€.
μ μ§νκ³ μλ μ
μκ° μ΄κΈ° κ±°λμ μμν 쑰건μ νλ¦μ μν΄ μ
μκ° λ°λ νλ ₯κ³Ό λ§μ°°λ ₯μ΄ κ· νμ μ΄λ£¨κ³ μμ κ²½μ°μ΄λ€.
(3)
λ§μ½μ λΌλ©΄ μ
μλ μ΄λνμ§ μμ κ²μ΄λ©°, λ°λλ‘ μ΄λΌλ©΄ μ
μλ κ³μνμ¬ μ΄λμ ν κ²μ΄λ€. Eqs. (1a)~ (1d) and (3)μ μ΄μ©νμ¬, μ
μκ° κ±°λμ μμνλ μμ μ μ μμ λμΆνλ©΄ λ€μκ³Ό
κ°λ€.
(4)
μ΄λ¬ν κ΄κ³λ (μ¬κΈ°μ, λ κ²½κ³μΈ΅μ μ λ¨λ ₯)μ κ΄κ³μ μν΄ λ³νμν¬ μ μμΌλ©°, νκ³μ‘°κ±΄μμ κ°μν λ, λ°μ²¨μ cλ₯Ό μΆκ°νμ¬ μ 리νλ©΄ λ€μκ³Ό κ°λ€.
(5a)
μ΄ μμ κ²½κ³μΈ΅(λμμ μλΆν¬ ꡬκ°)μμ μ ν¨νλ€. λ§μ½ κ²½μ¬κ° μλ κ²½μ°λΌλ©΄ μμ μμ λ€μκ³Ό κ°μ΄ ννλ μ μλ€.
(5b)
λ§μ½, νμμ κ²½μ¬ κ° 0μ΄λΌλ©΄, μ μμ Eq. (5a)κ° λ κ²μ΄λ€.
2.2 λ³Έ μ°κ΅¬μμ μ μ©
λ³Έ μ°κ΅¬λ μ μΈ΅μλ°°μΆκ΄μ μ¬μ λ°°μ μ λν μ°κ΅¬λ‘, μ μ¬μ μ΄κΈ° κ±°λκ³Όλ λ©μ»€λμ¦μ΄ λ€μ μ°¨μ΄κ° μλ€. μ μ¬μ μ΄κΈ°κ±°λμ μ μ§λ μ
μ μνμμ μΆλ°νλ
κ²μ΄λ, μ¬μμ΄ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄ λ΄λ‘ μ μ
λλ κ²½μ°μλ μ μ§μνκ° μλλΌ, μ΄λμνκ° λλ€. μ΄λ¬ν μ°¨μ΄μ μ λ¬λλ² λ₯΄μ μ리(dβAlembertβs
principle)λ₯Ό μμ©νλ©΄ ν΄κ²°λ μ μλ€. λ¬λλ² λ₯΄μ μ리λ κ΄μ±μ νμ μ΄μ©νμ¬ λμνμ μ μνμ μΌλ‘ ν΄μνλ κ²μ΄μ§λ§, λ§μΌ μ¬μμ΄ μμ§μ΄κ³
μλ μλμ μ μμ μ°¨μ΄, μ¦ μλμλ κ°λ
μ μ μ©νλ€λ©΄ μ΄λνκ³ μλ μ¬μμ μ μ§μνλ‘ κ°μ ν μ μμ κ²μ΄λ€. ꡬ체μ μΌλ‘ νλ ₯μ λμΆνλ Eq.
(1a)μ μ μμΈ λ₯Ό μ
μμ μ΄λμλμ μ 체μ μλ μ°¨μΈ μλμλ(, μ¬κΈ°μ λ μ¬μμ μ΄λμλ)λ‘ μΉννλ€λ©΄, μ¬μμ΄ μ μ§νκ³ μλ μνμμλ ν¬κΈ°μ μ μμ λ°λ κ²μ΄ λ κ²μ΄λ€. λΌκ³ νλ€λ©΄, λ‘ λνλΌ μ μλ€. μΌλ°μ μΌλ‘ κ΄λ΄ μ
μ Reynolds numberκ° 5μ΄μμμ κ°μνλ€λ©΄, μ΄λ μ€μΈ μ
μκ° λ°λ₯μμ λμ΄μμ λ°λ μ μμ Eq. (2b)μ μν΄ λ€μκ³Ό κ°μ΄ ννλ μ μλ€.
(if 5) (7)
μ΄λ¬ν μλμλλ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ νμ λ° μ΄κΈ° 쑰건μ μν΄ λ¬λΌμ§ μ μμΌλ©°, μμΉμ μΌλ‘ ν΄κ²°λκΈ°κ° μ½μ§ μκΈ° λλ¬Έμ, λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ
νμ λ° μ΄κΈ° 쑰건μ λ°λ₯Έ μ¬μμ μλμλλ₯Ό λμΆνλ μ리μ€νμ μννμλ€. μ΄λ¬ν κ°μ μ νλ€λ©΄, μ΅μ’
μ μΌλ‘ Eq. (5b)λ Eq. (8)κ³Ό κ°μ΄
λνλΌ μ μλ€.
(8)
3. μ리 μ€ν
3.1 μ€ν κ°μ
μ€μνμ²μ μ€μΉλ λλΆλΆμ κ³ μ 보λ μ μΈ΅μ λ°°μΆμ΄ λΆκ°λ₯νμ¬, μμ§μ΄ μ€μΌλκ³ μμμ‘°μ μ νκ³μ±μ κ°λλ€. μ΄λ₯Ό ν΄κ²°νκΈ° μν΄ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ λν
κ΄μ¬μ΄ κ³ μ‘°λκ³ μλ μν©μ΄λ€. κ·Έλ¬λ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μΌλ‘ μ¬μμ΄ μ μ
λ κ²½μ° κ΄μ νμμ΄ λ°μν κ°λ₯μ±μ΄ μκΈ° λλ¬Έμ, μ¬μμ λ°°μΆ μ¬λΆλ μ μΈ΅μ
λ°°μΆκ΄μ ν¨μ¨κ³Ό μ§κ²°λλ€. Eq. (8)μ ν΅ν΄ μ μΈ΅μλ°°μΆκ΄μ ν΅κ³Όν νκ³μ‘°κ±΄μ λμΆνμμ§λ§, μλμλμ λν κ³μ λ νμ€μ μΌλ‘ κ³μ°μ΄ λΆκ°λ₯νλ€. μ΄μ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ리μ€νμ ν΅ν΄ μλμλμ λν κ³μ λ₯Ό λμΆνμλ€. Fig. 3μ μ€ν μλ‘ κ°λ
λμ΄λ©°, Fig. 4λ λ³Έ μ€νμμ μ¬μ©ν μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ κ°λ
λμ΄λ€. Table 1μ μ΄μ λν μ μμ λνλΈλ€. λμΌν λͺ¨λ©ν
μ λ°κΈ° μν΄ λμ΄(λ₯Ό κ³ μ νμμΌλ©°, μ μ
λΆμ μ μΆλΆκ° νμκ³Ό λ§λλ κ²½μ¬μ λ°λΌ κ΄λ΄ μ리νμμ΄ λ³νν κ²μ΄λΌ νλ¨νμ¬, μ λ°λΌ 3κ°μ§ νμμ μ μνμ¬ μ€νμ μννμλ€.
Table 1. Dimensions of Bypass Pipe
|
Fig. 3
Conceptual Sketch Showing Side View of Experimental Channel
Fig. 4
Conceptual Sketch Showing Side View of Bypass Pipe
μΆμ²ν¨κ³Ό(scale effect)λ₯Ό μ΅μννκΈ° μν΄ κ°λ₯ν μ€ν μλ‘λ₯Ό μ€μ μνμ² κ·λͺ¨μ μ μ¬νκ² μ μνμμΌλ©°(13.0 m(L)β5.0 m(B)β0.5
m(H)), μ’μ°μμ μ λ°©κ²½μ¬λ 1:1λ‘ κ²°μ νμλ€. μ μμ μ΄μνμ λκ³(Ulsoflow 309P, error rate: 0.5%)λ‘ μΈ‘μ νμμΌλ©°, ꡬνμ
μμ μ΄λμλλ κ°μ₯ ν° μ νμ λ°λ Cꡬκ°μμ μΈ‘μ νμμΌλ©°, λμ§νΈ μΊ μ½λ(30 frame/sec)λ₯Ό μ΄μ©νμ¬ μ΄¬μν
ν, νμ²λ¦¬ λΆμμ ν΅ν΄ λμΆνμλ€. 보λ κ³ λ¬΄λ³΄(Rubber weir)λ₯Ό μ¬μ©νμλ€. μ€νμ μ¬μ©λ μ
μλ ꡬνμ ν
νλ‘ μ μ¬μ©νμλ€. ν
νλ‘ μ
μ¬μ©ν μ΄μ λ μ€μ μ¬μκ³Ό λΉμ€μ΄ λ§€μ° μ μ¬νλ©°(λΉμ€ 2.4), κ°κ³΅μ΄ μ©μ΄νμ¬ κ΅¬νμΌλ‘ μ μμ΄ μ©μ΄νκΈ° λλ¬Έμ΄λ€. μ€νμ 보 μλ₯μμκ° λ³΄μ λμ΄μ
λμΌν κ²½μ°μ μλ₯ν κ²½μ°λ‘ ꡬλΆνμ¬ μ΄ 3κ°μ§ μμ/μ λ 쑰건μ λν΄ μννμλ€. 보 μλ₯ μ§μ μ νμκ³μκ° ν° κ΅λ΄ μ¬κ±΄μ κ°μνλλΌλ λλΆλΆ
μμκ° μΌμ μμ€μ΄μ μ μ§λκΈ° λλ¬Έμ΄λ€.
3.2 μ€ν κ²°κ³Ό
Table 2λ μ€ν 쑰건 λ° μ΄μ λ°λ₯Έ μ€ν κ²°κ³Όλ₯Ό μ 리ν κ²μ΄λ©°, Fig. 5λ μ€ν λͺ¨μ΅μ΄λ€.
Table 2. Experimental Conditions and Results
|
Table 2. Experimental Conditions and Results (Continue)
|
Fig. 5
Experiment Scene (a) Case 5, (b) Case10, (c) Case15
μ€νκ²°κ³Ό κ΄λ΄ μ μκ³Ό μ¬μμ μ΄λμλμμ κ΄κ³κ° λμΆλμμΌλ©°, Fig. 6μ μ΄λ₯Ό λμνμλ€.
Fig. 6
Relative Velocity of Spherical Particle to Fluid Velocity According to Particle Diameter
μ€νκ²°κ³Ό μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ νμμ λ°λΌ κ΄λ΄μ μ μκ³Ό μ΄μ λ°λ₯Έ μ¬μμ μ΄λμλκ° λ€λ₯΄κ² λνλ¬λ€. μλ₯μ νλ₯μ μμλ³νμ ν¬κ² κ΄κ³μμ΄ μ μκ³Ό ꡬνμ
μμ
μ΄λμλ κ°μλ μΌμ ν κ΄κ³κ° νμ±λμλλ°, Fig. 6μμ 보λ―μ΄ μ΅μ 0.5λ°° ~ μ΅λ 0.7λ°° μ¬μ΄μ μ§μ€λμμΌλ©°, μ΄μ κ°μ λ²μλ₯Ό 0.50.7λ‘ κ²°μ νμλ€.
4. κ²°κ³Ό λΆμ
μ€νμ ν΅ν΄ κ²°μ λ μ λ²μλ₯Ό, Eq. (8)μ λμ
νμ¬ κ΅¬νμ
μκ° λ°°μ λλ νκ³μ‘°κ±΄μ λμΆνμλ€. μμ μ¬μ©λ λ§μ°°κ³μ()μ λ§μ°°κ²½μ¬μ λ§μ°°κ³μμμ κ΄κ³()λ₯Ό μ΄μ©νμλ€. κ³μ°κ²°κ³Όλ Table 2μ μ 리νμμΌλ©°, μ
μ Reynolds Numberμ μ κ΄κ³λ Fig. 7μ λμνμλ€.
Fig. 7
Relationship Particle Reynolds Number with Critical Shear Stress for Exclusion Spherical
Particle from Bypass Pipe
Fig. 7μμλ μ μ΅μκ°μΈ 0.5μ μ΅λκ°μΈ 0.7λ‘ μΈνμ¬ 3κ°μ ꡬκ°μΌλ‘ λλ μ§λ€. μλ ꡬκ°(no exclusion section)μ μΈ κ΅¬κ°μΌλ‘ ꡬν μ
μκ° μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ λΉ μ Έλκ°μ§ λͺ»νλ 쑰건μ΄λ©°, κ°μ₯ μ ꡬκ°(exclusion section)μ λ‘μ¨, ꡬν μ
μκ° μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ λΉ μ Έλκ° μ μλ 쑰건μ΄λ€. κ°μ΄λ° ꡬκ°μ νλ₯ μ μΌλ‘ ꡬν μ
μκ° λΉ μ Έ λκ° μ μλ ꡬκ°(probabilistic
exclusion)μΌλ‘ λλ₯ λ° νλ¦ μνμ λ³νμ λ°λΌ λ°°μ μ¬λΆκ° λ¬λΌμ§ μ μλ€κ³ νλ¨λλ€. Einsteinμ μλ₯μ¬λ μ°μ μ μμ΄μ μ¬λ¦½μκ°
μμ§μ΄λ νλ₯ μ μμΉμ κ΄κ³μμ΄ κ°λ€λ κ°μ νμ, λ°λ₯μ μλ μ μ¬κ° νκ³μ‘°κ±΄μ λλ¬νλλΌλ μ΄λνλ μ μ¬μ κ·Έλ μ§ μμ μ μ¬κ° μλ€κ³ νμλ€. μ΄λ
νλ¦μ λλ₯ μ±λΆμΌλ‘ μΈνμ¬, μλ ₯μ΄ μ μ¬μ 무κ²λ³΄λ€ νκ³μ‘°κ±΄μμλ 컀μ§μ§ μμ μ μμμ μλ―Ένλ€. λν μκΈ°μ μ§μ ν Karmer (1935)μ
μ μ¬ μ΄λ λ¨κ³μ ꡬλΆ(μ½ν μ΄λ, μ€κ° μ΄λ, κ°ν μ΄λ)λ μ΄μ κ°μ λ§₯λ½μΌλ‘ λ³Ό μ μμ κ²μ΄λ€.
5. κ²° λ‘
μ€μνμ²μ μ€μΉλ κ³ μ μ μκ³΅κ΅¬μ‘°λ¬Όλ‘ μΈν μ μ¬ ν΄μ λ° νμ μ€μΌμΌλ‘ μΈνμ¬ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μ λν κ΄μ¬μ΄ μ¦κ°λκ³ μμ§λ§, μ¬μμ μ μ
μΌλ‘ μΈν
ν¨μ¨μ± μ νμ μ°λ €κ° μλ€. μ΄μ λ³Έ μ°κ΅¬μμλ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μΌλ‘ μ¬μμ΄ μ μ
νλ κ²½μ° λ°°μ κ°λ₯μ±μ κ²ν νμλ€. μ΄λ‘ μ μΌλ‘ μ μ¬μ νκ³μ‘°κ±΄ μ€ νκ³μ λ¨μλ ₯
κ°λ
μ μ΄μ©νμ¬, μ μ¬κ° λ°λ νλ ₯μ΄ λ§μ°°λ ₯λ³΄λ€ ν΄ κ²½μ° μ μ¬μ κ±°λμ΄ μμλλ€λ κ°μ μμ μ°κ΅¬κ° μμλμλ€. μ μ§μνμ μ μ¬μ μ΄λμ€μΈ ꡬν μ
μλ
물리μ μΌλ‘ μ°¨μ΄κ° μκΈ° λλ¬Έμ, μ μ¬μ νκ³μ‘°κ±΄ κ°λ
μ μ μ©μ μν΄ λ¬λλ² λ₯΄ μ리λ₯Ό μμΌλ‘ μμ©νμλ€. μ΄λ₯Ό μν΄ μ μμ λν ꡬν μ
μμ μλμλκ°
νμνμμΌλ©°, μ΄λ‘ μ μΈ κ·λͺ
μ΄ λΆκ°λ₯νμ¬, μ리μ€νμΌλ‘ μλμλλ₯Ό λμΆνμλ€. μ€νκ²°κ³Ό μλμλλ μ μμ 0.5~0.7λ°° μ¬μ΄μ μ§μ€ λμμΌλ©°, μ΄
κ²°κ³Όλ₯Ό λ°νμΌλ‘ μ¬μμ΄ μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄μμ λ°°μ λλ νκ³μ λ¨λ ₯μ λμΆνμλ€. κ·Έ κ²°κ³Ό 3κ°μ ꡬκ°μΌλ‘ λλμ΄ μ‘μΌλ©°(λ°°μ ꡬκ°κ³Ό λΉλ°°μ κ΅¬κ° κ·Έλ¦¬κ³ νλ₯ μ
λ°°μ ꡬκ°), μ΄λ κ΄λ΄ λλ₯ λ±μ μν₯μΌλ‘ μκ°μ μΈ νλ ₯ λ° μλ ₯μ λ³νκ° μμκΈ° λλ¬ΈμΈ κ²μΌλ‘ νλ¨λλ€. κ·Έλ¬λ λ³Έ μ°κ΅¬μμ μ¬μ©λ μ
μλ μμ ν
ꡬνμΌλ‘, μ€μ νμ²μμ μ μ
λ μ μλ μ¬μκ³Όλ μ°¨μ΄κ° μλ€. λν μ€μ©νλ₯Ό μν΄ μ’ λ μΈλΆνλ 쑰건μμ μ€νμ΄ νμνλ©°, νΉν κ΄ λ§€μ€λ‘ μΈν
보μ μμ μ± λ¬Έμ μ λν΄μλ λ³Έ μ°κ΅¬μμ λ€λ£¨μ§ λͺ»νμλ€. μ΄μ ν₯νμλ μ
μ νμκ³μλ₯Ό λ³Έ μ°κ΅¬μ μΆκ°νκ³ , 보μ κ·λͺ¨ λ± λ€μν 쑰건μ λν΄ κ²°κ³Όλ₯Ό
λμΆνμ¬, μ€λ¬΄ μ μ©μ±μ λμ΄κ³ μ νλ€.
Appendix κΈ°νΈ
: νλ ₯κ³μ
: μλ ₯κ³μ
: νλ ₯
: μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄ μ§κ²½
: ꡬν μ
μ μ§κ²½
: μ€λ ₯
: λ§μ°°λ ₯
: μ€λ ₯κ°μλ
: νλ₯μμ¬
: μλ₯μμ¬
: μλ ₯
: μμ€ μ¬μμ λΉμ€
: μ
μ Reynolds number
: λ§μ°°μλ
: μ μ
: μλμ μ
: μ¬μμ μλ
: μλμ μκ³μ
: λ¬Όμ λ°λ
: μ¬μμ λ°λ
: νκ³λ§μ°°μ λ¨λ ₯
: λ°λ₯ μ λ¨λ ₯
: λ§μ°°κ³μ
: μ μΈ΅μ λ°°μΆκ΄ μ μ
λΆ λ° μ μΆλΆ κ°λ