-
1. ์ฐ๊ตฌ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ ๋ฐ ๋ชฉ์
-
2. ๊ธฐ์กด์ฐ๊ตฌ ๊ณ ์ฐฐ
-
3. ์ฐจ๋ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ
-
3.1 ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ
-
3.2 ์ถ์๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ
-
4. ๊ฐ๋ฐ๋ชจํ์ ํ๊ฐ
-
4.1 ๋ชจ์์คํ ์ค๊ณ
-
4.2 ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ํ๊ฐ
-
4.3 ์ถ์๋ชจํ์ ํ๊ฐ
-
5. ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ํฅํ์ฐ๊ตฌ
1. ์ฐ๊ตฌ์ ๋ฐฐ๊ฒฝ ๋ฐ ๋ชฉ์
๊ตญ๋ด ์ผ๋ฐ๊ตญ๋, ์ง๋ฐฉ๋(๊ตญ์ง๋ ํฌํจ), ๊ตฐ๋์ ํฌ์ฅ๋ ์ด์ฐ์ฅ(km, 2009๋
12์ ๊ธฐ์ค)์ 42,609๋ก์ ์ด์ค 2์ฐจ๋ก ์๋ฐฉํฅ ๋๋ก(์ดํ 2์ฐจ๋ก
๋๋ก)๋ 34,254๋ก์ ์ฝ 80.4%๋ฅผ ์ฐจ์งํ๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก ๋ถ์์ ์ํ ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ๋ ๋ฏธ๊ตญ์์ ๊ฐ๋ฐ๋ TWOPAS (TWO-lane
PASsing)์ ์
๋ ฅ๋ณ์๋ฅผ ๊ตญ๋ด ํ๊ฒฝ์ ๋ง๊ฒ ์กฐ์ ํ์ฌ ์ด์ฉํ๊ณ ์๋ ์์ค์ผ๋ก์ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก๋ฅผ ๋ถ์ํ๊ธฐ ์ํ ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ์ ๊ฐ๋ฐ์ ์ฌ์ค์ ์ ๋ฌดํ ์ค์ ์ด๋ค.
์ด์ ๋๋ถ์ด ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋งค์ฐ ๋ถ์งํ ์ํ์ด๋ค.
๋ฐ๋ผ์ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ๋ฅผ ๊ฐ๋ฐํ๊ธฐ ์ํด์๋ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ๋ํ ๋ชจํ๊ฐ๋ฐ์ด ๋น๋ฉด๊ณผ์ ๋ผ ํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ด๋ จ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ํ ์ ํ์ฐ๊ตฌ๋
์ฐ์๋ฅ์ ๋จ์๋ฅ๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ์ฃผ๋ก ์ํ๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฐจ๋์ถ์ข
๊ณผ ์ฐจ๋์ถ์์ด ๊ฒฐํฉ๋ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๋ํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ ๋ฌดํ ์ํ๋ผ๊ณ ํ ์ ์๋ค. ์ถ๊ฐ์ ์ผ๋ก
Corsim, Vissim, Paramics ๋ฑ๊ณผ ๊ฐ์ ๋ฏธ์์ ์ฐจ๋ ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ๋ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ํน์ฑ์ธ ์ฐจ๋๊ตฐ๊ณผ ์ฐจ๋์ถ์์ ํ์ค์ ์ผ๋ก ๊ตฌํํ ์ ์๋
ํ๊ณ๊ฐ ์๋ค.
์ด๋ฌํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๊ทน๋ณตํ๊ณ ์ ํต๊ณ๋ฌผ๋ฆฌํ๊ณผ ์ด์ฐ์ ์๊ณต๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋กํ๋ Cellular Automata(์ดํ CA)๋ฅผ ์ด์ฉํ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ด ๊ฐ๋ฐ๋์์ผ๋(Yoon,
2011), ์๊ณ๋ฐ๋์ด์์ ๋ถ์์ ๊ตํต๋ฅ์์ ์ฐจ๋์ถ์์ ๊ณผ๋ ๋๋ ๋นํ์ค์ ์ผ๋ก ์ค๋ช
ํ๋ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์ ๋ํ
ํ์ ์ฐ๊ตฌ๋ก์ ๊ธฐ์กด ์ฐ๊ตฌ๋ฅผ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์์ ๊ตํต๋ฅ์ ๋ถ์์ ๊ตํต๋ฅ์์ ์ฐจ๋์ถ์์ ์ค๋ช
ํ๊ธฐ์ํ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค. ๋ชจ์์คํ ๊ฒฐ๊ณผ, ์ฐจ๋์ถ์๋ชจํ์ ์ถ์์
์ํ ๊ณต๊ฐ์ ํ๋ณด๊ฐ ๊ฐ๋ฅํ ๋ฐ๋(์ฝ0.3)์ ์์ค๊น์ง ์์ ๊ตํต๋ฅ์ ๋ถ์์ ๊ตํต๋ฅ์์ ๊ธฐ์กด ๋ชจํ๋ณด๋ค ํ์ค์ ์ผ๋ก ์ฐจ๋์ถ์์ ๊ตฌํํ์์ผ๋ฉฐ, ์์ ๋ ์ฐจ๋์ถ์
๋ชจํ์ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ๊ณผ ๊ฒฐํฉํ์ฌ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ํน์ง์ธ ์ฐจ๋๊ตฐ์ ๋ณด๋ค ํ์ค์ ์ผ๋ก ์ค๋ช
ํ ์ ์์์ ๋ณด์๋ค.
2. ๊ธฐ์กด์ฐ๊ตฌ ๊ณ ์ฐฐ
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋๊ท๋ชจ ๊ฐ๋ก๋ง ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์ ์ํ ์ฐจ๋๋ชจํ์ ์ด์ฉ๋๋ CA์ด๋ก ์ ์ด์ฉํ์ฌ ๋ณด๋ค ํ์ค์ ์ธ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ๊ทธ ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ์คํ์ ์ผ๋ก
๋ถ์ํ๋๋ฐ ๊ทธ ๋ชฉ์ ์ด ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ธฐ์กด์ฐ๊ตฌ ๊ณ ์ฐฐ์ 2์ฐจ๋ก ์๋ฎฌ๋ ์ด์
๋ชจํ๊ณผ CA๊ธฐ๋ฐ ์ฐจ๋๋ชจํ์ผ๋ก ์ํํ๋๋ก ํ๋ค.
2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ๊ตํต๋ฅ ๋ถ์์ ์ํ ๋ชจ์์คํ๊ธฐ๋ TWOPAS (TWO-lane PASsing), TRARR(TRAffic on Rural Roads),
SOVT(Simulation Of Vehicle Traffic) ๋ฑ์ด ์์ผ๋ฉฐ, TWOPAS์ TRARR๊ฐ ๋ํ์ ์ผ๋ก ๋ง์ด ์ด์ฉ๋๊ณ ์๋ค. ๋ฏธ๊ตญ์ MRI(Midwest
Research Institute)์์ ๊ฐ๋ฐ๋ TWOPAS์ ์ ์ ์ TWOWAF (TWO WAy Flow)์ด๋ค. TWOWAF๋ NCHRP Report
185์์ ์ ์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ์บ๋ฆฌํฌ๋์ ๊ตํต๋ถ์ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก ์ฐ๊ตฌ(May et al., 1986)์์ ์ง์ค์ ์ผ๋ก ๊ฒํ ๋ ์ดํ, TTI(Texas Transportation
Institute)์์ ์ง์์ ์ธ ๊ฐ๋ฐ์ ์ํํจ์ผ๋ก์จ ์ค๋๋ ์ TWOPAS๋ก ์ด์ด์ ธ์ค๊ณ ์๋ค. ํธ์ฃผ์์ ๊ฐ๋ฐ๋ TRARR์ ํธ์ฃผ ๋๋ก์ฐ๊ตฌ์์ํ(ARRB,
Australian Road Research Board)์์ ์์ฒด์ ์ผ๋ก ๊ฐ๋ฐํ์๋ค.
TWOPAS๋ ๋ค์ํ ๋๋ก/๊ตํต ํน์ฑ(๋๋ก๊ธฐํ๊ตฌ์กฐ, ์ฐจ๋กํญ, ์์ง๋ฅด๊ธฐ ์๊ฑฐ, ์์ง๋ฅด๊ธฐ ์ฐจ๋ก์ ์ ๋ฌด, ๊ตํต ํต์ , ์ด์ ์ ํน์ฑ, ๊ตํตํน์ฑ ๋ฑ)์ ์
๋ ฅ์๋ฃ๋ก
์ด์ฉํ์ง๋ง, TRARR๋ณด๋ค ์ฐ์ฐ์๋๊ฐ ๋๋ฆฌ๋ฉฐ ๋ฏธํฐ๋ฒ์ ์ ์ฉํ์ง ์๊ณ ์ฐจ๋ ์ ๋๋ฉ์ด์
์ด ์ทจ์ฝํ๋ค. ๋ฐ๋ฉด, TRARR์ โ TWOPAS๋ณด๋ค ์ฐ์ฐ์ํ ์๋๊ฐ
๋น ๋ฅด๋ฉฐ, โก๋ฏธํฐ๋ฒ์ ์ฌ์ฉํจ์ผ๋ก ๊ตญ๋ด์ ์ ํฉํ๋ฉฐ, โข์ฐจ๋ ์๋๋ฉ์ด์
์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ, TWOPAS๋ฅผ ๋์
ํ์ฌ ๊ตญ๋ด์ ํ๊ฒฝ์ ์ ํฉํ๋๋ก (์
๋ ฅ) ํ๋ผ๋ฏธํฐ๋ฅผ ์กฐ์ ํ์ฌ ๊ฐ๋ฐ๋ TWOPAS K1๊ฐ ์์ผ๋(Lee et al.,
1993), ๋
์์ ์ธ ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ๋ ๊ฐ๋ฐ๋์ด ์์ง ์์ ์ค์ ์ด๋ค. 2์ฐจ๋ก ๋๋ก ์๋ฎฌ๋ ์ดํฐ ๊ฐ๋ฐ์ ์ํ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ์ Yoon(2011)์
๋
ผ๋ฌธ์ด ์ ์ผํ ์ ๋๋ก์ ์ฌ์ค์ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ ๋ฌดํ ์ค์ ์ด๋ค.
CA ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ 1990๋
์ด๋ฐ์ NaSch๋ชจํ(Nagel and Schereckenberg, 1992)์ด ์๊ฐ๋ ์ดํ, ๋ชจํ(Takayasu and Takayasu, 1993), BJM ๋ชจํ(Benjamin et al., 1996), Krauss๋ชจํ(Krauss, 1997),
๊ธฐ์กด NaSch๋ชจํ์ ์์ ํ VDR(Velocity Depending Randomization)๋ชจํ(Schadschneider and Schrec-kenberg,
1997), MRO(Multi Regime Oriented) ๋ชจํ(Chang et al., 2005) ๋ฑ ๋ค์ํ ๋ชจํ์ด ๊ฐ๋ฐ๋์์ผ๋ฉฐ, ํนํ MRO๋ชจํ์
์ฐ๋ฆฌ๋๋ผ ๊ณ ์๋๋ก์ ์ค์๊ฐ ์ฅ๋ ๊ตํต์ฌ๊ณ ์ํฅ๋ถ์์ ์ ์ฉ๋์๋ค(Chang et al., 2008).
CA ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๋นํ์ฌ ํญ๋์ ์ฐ๊ตฌ๊ฐ ์ํ๋์ง๋ ์๊ณ ์๋ค. ์์์ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ(Rickert et al., 1996; Wagner
et al., 1997)์ด ์๊ฐ๋์์ผ๋ ์ผ๋ฐฉํฅ ๋ค์ฐจ๋ก์ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ ์ค๋ช
ํ๊ธฐ ์ํ ๋ชจํ์ผ๋ก์ ๋ชจํ์ ๊ทผ๊ฐ์ ํตํ์๊ฐ ์ต์ ํ์ ๊ฐ์์ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ผ๋ก ์ค๊ณ๋์๋ค.
๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ, Yoon(2009)๋ ์ฐ์๋ฅ๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ์ผ๋ฐฉ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ ์๊ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ตํต๋์์ค์ ๋ฐ๋ผ ๋ค์ํ ์ฐจ๋ก์ด์ฉ๋ฅ ์ ์ค๋ช
ํ ์ ์์์
์คํ์ ์ผ๋ก ๋ณด์๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ CA์ฐจ๋๋ชจํ์ ๋ค์์ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๊ฒฝ์ฐ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ์ฃผ์ ํน์ฑ์ธ ์ฐจ๋๊ตฐ์ ์ค๋ช
์ด ์ด๋ ค์ฐ๋ฉฐ, ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์
์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ ํํ์ธ ์ฐจ๋์ถ์์ ์ค๋ช
ํ ์ ์๋ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ์ฐจ๋์ถ์์๋ ์ ์ฉํ ์ ์๋ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๊ตญ๋ด์
์์ฒด์ ์ธ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ด ๋ถ์ฌํ ํ์ค์์ CA์ด๋ก ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ํ๋ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ์ ๋ง์ ๋ถ๋ถ์ด 2์ฐจ๋ก ๋๋ก๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ์ ๊ตญ ๋๋ก๋ง์ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
ํ๊ธฐ
์ํ ์ ํ์์๋ผ ํ ์ ์๊ฒ ๋ค.
3. ์ฐจ๋ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ
2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ๊ณผ ์ฐจ๋์ถ์๋ชจํ์ด ๊ฒฐํฉ๋์ด์ผ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ์ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ๊ณผ ์ถ์๋ชจํ์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ๊ธฐ์ ํ๋๋ก ํ๋ค.
3.1 ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ
NaSch๋ชจํ(Nagel and Schereckenberg, 1992)์ ๊ทผ๊ฐ์ผ๋ก CA ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ์ง์์ ์ธ ๊ฐ๋ฐ์ด ์ํ๋์ด ์ค๊ณ ์์ผ๋, ๋ชจํ์
Framework๋ โ ์ ๋ฐฉ Gap ํ์, โก(ํ๋ฅ ์ ์๋๊ฐ์๋ฅผ ํตํ)์๋๊ฐฑ์ , โข์ฐจ๋์ด๋์ 3๋จ๊ณ๋ก ๊ท์น์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ฉฐ, ๋ชจ๋ ์ฐจ๋์ ๋ํ์ฌ ๋ณ๋ ฌ์
์ฐ์ฐ์ ์ํํ๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ธฐ์กด CA์ฐจ๋๋ชจํ์ ์ด์ฐ์ ๋ชจ์์คํ ์๊ฐ(t)์์ ์ ํ์ฐจ๋๊ณผ ํํ์ฐจ๋๊ฐ์ ๋น ์ ์ ๋ ์ด์ฐ์ ๊ณต๊ฐ์ธ ์
์ ๊ฐ์๋ก ์ค๋ช
๋๋ ์ ๋ฐฉ
gap(, ์
)๊ณผ ์ฐจ๋์ ์๋(, ์
/์ด)์ ์กฐ๊ฑด์ด ์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์๋์ด์ ์ฃผํํ ์ ์๋ ๋จ์ ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์์ด 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ์ ์ฉํ๊ธฐ์๋ ํ๊ณ๋ฅผ ๊ฐ์ง๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ Yoon(2011)์ ๊ธฐ์กด CA์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์
์์ ํ์ฌ 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ์ฐจ๋์ถ์ข
์ฃผํํํ์ ์ ํฉํ๋๋ก ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐํ์์ผ๋ฉฐ, ๋ชจํ์ ๊ตฌ์ฑ์ โ ์ ๋ฐฉ์ฐจ๋์ ์ฃผํ์ํ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ expanded gap()์ ์ฐ์ , โก(ํ๋ฅ ์ ์๋๊ฐ์๋ฅผ ํตํ)์๋๊ฐฑ์ , โข์ฐจ๋์ด๋์ 3๋จ๊ณ๋ก ๊ท์น์ผ๋ก์ ๊ฐ๋ตํ ์ค๋ช
ํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
3.1.1 Expanded gap() ์ฐ์
(1)
: ์๊ฐ()์์ ์ถ์ข
์ฐจ๋๊ณผ ์ ํ์ฐจ๋๊ฐ์ ๋น ์ ์ ๊ณต๊ฐ(์
)
: ์ ํ์ฐจ๋()์ ์๊ฐ(t)์์ ์๋(์
/์ด)
: ์ ํ์ฐจ๋()์ ์๊ฐ(t)์์ ์ ๋ฐฉ gap(์
)
: ์ ํ์ฐจ๋()์ ์ต๋์๋(์
/์ด)
3.1.2 ์๋ ๊ฐฑ์ with randomization
If then
(2)
Else
(3)
: ์๊ฐ()์์ ์ฐจ๋์ ์๋(์
/์ด)
: ์๊ฐ()์์ ์ฐจ๋์ ์๋(์
/์ด)
: ์ฐจ๋์ ์ต๋์๋(์
/์ด)
: ๋ฌด์์์ ๊ฐ์ํ๋ฅ (0.0~1.0)
: ๋์๊ฐ(0.0~1.0)
3.1.3 ์ฐจ๋์ด๋
(4)
: ์๊ฐ()์์ ์ฐจ๋์ ์์น
: ์๊ฐ()์์ ์ฐจ๋์ ์์น
3.2 ์ถ์๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ
2์ฐจ๋ก ๋๋ก์์ ์ ์์ฐจ๋์ ํ๋ฏธ์์ ์ฃผํํ๋ ์ฐจ๋์ ๋ํฅ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก๋ก ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ ์ํํ ํ ๊ฐ์ํ์ฌ ์ ์์ฐจ๋์ ์ถ์ํ๊ณ ํด๋น์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ทํ๊ฒ ๋๋ฉฐ, Fig.
1์ CA์ ์ด์ฐ์ ๊ณต๊ฐ๊ตฌ์กฐ์์ ์ถ์๊ณผ์ ์ ๋์ํํ์ฌ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค.
(์ ์์ฐจ๋) ์ถ์๋ชจํ์ โ ์ข์ธก์ฐจ๋ก๋ก์ ์ข์ธก์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ๊ณผ โก์ถ์ ํ ํด๋น ์ฃผํ์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ท๋ฅผ ์ํ ์ฐ์ธก์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ถ์๋ชจํ์ โ ์ข์ธก๋ฐฉ
์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ๊ณผ โก์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ๊ธฐ์ ํ๋๋ก ํ๋ฉฐ, ๋ชจํ์ ์ค๋ช
์ ์ํ์ฌ ํธ์์ ์ฐจ๋์ ์ฃผํ๋ฐฉํฅ์ ๋๋ฐฉํฅ(EB)๊ณผ ์๋ฐฉํฅ(WB)์ผ๋ก
๊ตฌ๋ถํ๋๋ก ํ๋ฉฐ, EB ์ฐจ๋์ ์ถ์์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ์ค๋ช
ํ๋๋ก ํ๋ค.
|
Fig. 1. Discrete Structure of Road Space and Overtaking Path
|
3.2.1 ์ข์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ
์ข์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ ๋ค์ฐจ๋ก ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์์์ ๊ฐ์ ์ ํธ์ ์ธ ํตํ์๊ฐ ์ต์ ํ(travel time optimization)์ด๋ผ ํ ์ ์์ผ๋, ์ข์ธก๋ฐฉ
์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ ํ ์ ๋ฐฉ์ฐจ๋์ ์งํ๋ฐฉํฅ์ด ์ญ๋ฐฉํฅ์ด๋ผ๋ ์ ์ด ๋ค๋ฅด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ข์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ ์ํํ๊ธฐ ์ํด์๋ โ ์ข์ธก์ฐจ๋ก ์ ๋ฐฉ์ ์ญ๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ์ฃผํ์ค์ธ ์ฐจ๋๊ณผ
์ถฉ๋์ด ๋ฐ์ํ์ง ์๋๋ก ์ถฉ๋ถํ ๊ณต๊ฐ์ ํ๋ณดํด์ผ ํ๋ฉฐ, โก์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์์ ์ ์์ฐจ๋์ ๊ณต๊ฐ์ ์ผ๋ก ์ถ์ํ ํ ์๋ ์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ท๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ถฉ๋ถํ ์ง์
๊ณต๊ฐ์ด
ํ์ํ๋ค. ์ด์์ ์กฐ๊ฑด์ ๊ณ ๋ คํ๋ฉด ์ข์ธก๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ 5๊ฐ ์กฐ๊ฑด ์ฆ, โ ๋๊ธฐ์กฐ๊ฑด, โก์ธก๋ฐฉ์กฐ๊ฑด, โข์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด, โฃ์ธก์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด, โคํ๋ฅ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํด์ผ ํ๋ฉฐ,
์กฐ๊ฑด โก, โข, โฃ๋ ์ฐจ๋์ถฉ๋์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ ์์ ์กฐ๊ฑด์ ํด๋นํ๋ค.
โ ๋๊ธฐ์กฐ๊ฑด์ ์ ํ์ฐจ๋์ด ์ ์์ฐจ๋(ํธ๋ญ ๋ฐ ์น์ฉ์ฐจ)์ด๋ฉด ๋ง์กฑํ๋ค. ์ด๋ ์ ํ์ฐจ๋์ด ํธ๋ญ์ด๋๋ผ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ด์ ์๋ ํธ๋ญ์ ํ๋ฏธ์์ ์ถ์ข
ํ๋ ํํ๋ฅผ ๊บผ๋ คํ๋
ํน์ฑ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
โก์ธก๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ๋ชจํ์ํ์ ์๋๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ์ฌ ์ข์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก์ ์ธ์ ์
์ด ์ ์ ๋์ง ์์ผ๋ฉด ๋ง์กฑํ๊ฒ ๋๋ค.
โข์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ์๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์ ์ ๋ฐฉ (๊ตํต๋ฅ ์ํ) ์กฐ๊ฑด์ผ๋ก์ ์ถ์ํ ์ฐจ๋์ ๋ณต๊ท๊ฐ ๋งค์ฐ ์ฉ์ดํ ์ํ์ด์ด์ผ ํ๋ฉฐ, ์๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์์ ์ถ์์ค์ธ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋๊ณผ์
์ถฉ๋์ ํผํ ์ ์์ด์ผ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ๊ฒฐ์ ํ๊ธฐ ์ํ ์งํ๋ ์ ๋ฐฉํฅ์ ์ ๋ฐฉ๋ฐ๋์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ถ์์ฐจ๋์ ์ ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์์ ์กด์ฌ์ ๋ฌด๋ก ์ ์ํ์๋ค.
์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ๋ชจํํํ๊ธฐ ์ํ์ฌ Fig. 2์ ๊ฐ์ด ์ถ์ํด์ผ ํ ๊ฑฐ๋ฆฌ์ธ ์ถ์๊ฑฐ๋ฆฌ(, ์
)์ ์ถ์๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์ถ์์๊ฐ(, ์ด) ๋์์ ์๋ฐฉํฅ ์ฃผํ๊ฑฐ๋ฆฌ์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ถ์ ์ค ์ฐจ๋์ ์ฃผํ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ ์ ๋ฐฉ์ํ๊ฑฐ๋ฆฌ(, ์
)์ ์ด์ฉํ์์ผ๋ฉฐ, ์ถ์์ฐจ๋์ ์ถ์๊ฑฐ๋ฆฌ()๋ ์๊ฐ๋(t)์์ ์ ํ์ฐจ๋()์ ์์น()์ ์ถ์ข
์ฐจ๋์ ์์น()๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ Eq.(5)์ ๊ฐ์ด ์ฐ์ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋ณธ ๋
ผ๋ฌธ์์ o๋ ์ถ์(overtaking)์ ์๋ฏธํ๋ค.
|
Fig. 2. Overtaking Space and Front State Distance
|
, (5)
์ถ์์๊ฐ(, ์ด)์ ์ถ์๊ฑฐ๋ฆฌ(), ์ถ์์ฐจ๋์ ์๊ฐ๋(t)์์ ์๋(), ์ถ์ ๊ฐ์๋(, ์
/์ด), ์ถ์ ์ต๋์๋(), ์ ํ() ์ ์์ฐจ๋()์ ์ต๋์๋(, ์
/์ด)๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฐ์ ํ๋ฉฐ, Eq.(6)์ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋ ์ถ์์๊ฐ() ์ค ์ต์๊ฐ์ด๋ค. ์ถ์์๊ฐ ์ดํ ์ถ์์ฐจ๋์ ํด๋น๋ฐฉํฅ์ผ๋ก ๊ฐ์์ ์ผ๋ก ๋ณต๊ทํด์ผ ํจ์ผ๋ก ์ต์๊ฐ์ ์ ์ฉํ๋ ๊ฒ์ ํฉ๋ฆฌ์ ์ด๋ค.
(6)
์ ๋ฐฉ์ํ๊ฑฐ๋ฆฌ(, ์
)๋ ์ถ์์ฐจ๋์ ์๊ฐ๋(t)์์ ์ถ์์๋()์ ์ถ์์๊ฐ(), ์ถ์ ๊ฐ์๋(), ์ถ์ ์ต๋์๋(), ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ผ๋ฐ์ฐจ๋์ ์ต๋์๋()๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ Eq.(7)๊ณผ ๊ฐ์ด ์ฐ์ ๋๋ฉฐ, ์ถ์์๊ฐ๋์ ์ถ์์ฐจ๋์ ์ฃผํ๊ฑฐ๋ฆฌ(์
)์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋์ ์ฃผํ๊ฑฐ๋ฆฌ์ ํฉ์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค.
(7)
Yoon(2011)์ ์ฐ๊ตฌ์์ ์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ผ๋ก โ์ ๋ฐฉ์ํ๊ฑฐ๋ฆฌ()๋ด์ ์ถ์์ค ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋์ ์กด์ฌ์ โ ๋ด์ ์กด์ฌํ๋ ๋์ผ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋์ ๋์()๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ Eq.(8)๊ณผ ๊ฐ์ด ์ฐ์ ๋ ์ ๋ฐฉ์ ๋ฐ๋(, 0~1.0)๋ฅผ ์ด์ฉํ์๋ค.
(8)
์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑดโ๋ ์ฐจ๋์ถฉ๋์ ๋ฐฉ์งํ๊ธฐ ์ํ ํฉ๋ฆฌ์ ์ ๊ทผ๋ฐฉ๋ฒ์ด๋ผ ํ ์ ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑดโ๋ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์์์ ๊ฐ์ด ์ ๋ฐฉ์ ๋ฐ๋()๊ฐ ์ฃผ์ด์ง ์ ๋ฐฉ์ ๋ฐ๋ ๊ฒฐ์ ๊ฐ(,)์ ๋ํ์ฌ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋๋ผ๋ ์๋ฐฉํฅ ์ ๋ฐฉ์ ๊ตํต๋ฅ ๋ฐ๋๊ฐ ์๊ณ๋ฐ๋ ์ด์์ผ ๊ฒฝ์ฐ ์ฆ, ๋ถ์์ ๊ตํต๋ฅ์ผ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์์ฐจ๋์ด ํผ์ก์ ํ๋ฏธ์ ๋์ฐฉํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ๋ฉฐ
๋ํ ํด๋น ์ ๋ฐฉ๋ฐ๋์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋๋ผ๊ณ ์ถ์์ค์ธ ์ฐจ๋์ด ํด๋น์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ทํ๋ฉด์ ์ ๋ฐฉ๋ฐ๋๋ฅผ ๋ง์กฑํ์ง ๋ชป ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ๊ฒ ๋๋ค. Fig. 3์ ๋๋ฐฉํฅ ๋ฐ๋()=0.4, ์๋ฐฉํฅ๋ฐ๋()=0.01, ์ค์ฐจ๋ ๊ตฌ์ฑ๋น 5% ์ํ์์ WB ์ฐจ๋ก์ ์ฐจ๋๊ถค์ ์๊ณต๋๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค(EB ์ฐจ๋(๊ฒ์์)์ ์ด๋๋ฐฉํฅ โ, WB ์ฐจ๋(์ฒญ์)์ ์ด๋๋ฐฉํฅ
โ). ์์์ ์ธ๊ธํ ์ด์ ๋ก ์ฐจ๋์ ์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ ์ ์์ด EB ์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ทํ์ง ๋ชปํ๊ณ WB ์ฐจ๋ก๋ฅผ ๋น์ง์์ ์ผ๋ก ์ฃผํํ ํ ๋ณต๊ทํ๊ณ
์๊ฑฐ๋, EB ์ฐจ๋๊ณผ ์ถฉ๋ ํ ๋ณต๊ทํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ๋ชจํ์ ํ๊ณ๋ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ์ ๋นํผ์ก ์ํ ๊ตํต๋ฅ์ ์ถ์์ ์ค๋ช
ํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๋ชจํ์ด ๊ฐ๋ฐ๋์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
|
Fig. 3. Failure of Overtaking Under Unstable Traffic State
|
์ด์์์ ๊ธฐ์ ํ ๋ฌธ์ ์ ์ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ด์ ์ ๋ค์ด ์๊ตฌํ๋ ์ ์์ฐจ๋์ ์ ๋ฐฉ ๋น์ ์ ๊ณต๊ฐ๊ณผ ์ถ์์ค์ธ ์ฐจ๋์ ๋์๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ ๋ฐฉ๋ฐ๋()๋ฅผ Eq.(9)์ ๊ฐ์ด ๊ณ ๋ คํจ์ผ๋ก์จ ํด๊ฒฐ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ ์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์ถ์์ ์ํํ๊ณ ์ ํ๋ ์ด์ ์์๊ฒ ์๊ตฌ๋๋ ์ ์์ฐจ๋์ ์ ๋ฐฉ ๊ณต๊ฐ(์ฝ 50mโ8์
)์ด๋ฉฐ, ์ด์ ์๊ฐ ์ถ์์ ์ํํ๊ณ ํด๋น ์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ทํ๋
์๊ฐ()์ ๋ฐ๋๋ ์ด์ ์ ์ถ๋ฐํ ์ฆ, ์๊ฐ()์์ ์ถ์์ค์ธ ์ฐจ๋๊ณผ ์ ๋ฐฉ์ ์กด์ฌํ๋ ์ฐจ๋์ ๋์๋ก ๊ณ์ฐ๋๋ค.
(9)
: ์ ์์ฐจ๋()์ ์ ๋ฐฉ์ ์ด์ ์ ์ธ์ ๊ฑฐ๋ฆฌ(์
)
: ๋ด์ ์ฐจ๋๋์
: ์ถ์์ค ์ฐจ๋๋์
โฃ์ธก์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋์ด ์ ๋ฐฉ์ํ๊ฑฐ๋ฆฌ๋ด์ ์กด์ฌํ์ง ์์ผ๋ฉด ๋ง์กฑํ๊ฒ ๋๋ค. ์ด์์ ๋ชจ๋ ์กฐ๊ฑด์ด ๋ง์กฑ๋๋ฉด ๋ค์์ ํ๋ฅ ์กฐ๊ฑด์ ์ด์ฉํ์ฌ
์ต์ข
์ ์ผ๋ก ์ข์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ ๊ฒฐ์ ํ๊ฒ ๋๋ค.
โคํ๋ฅ ์กฐ๊ฑด์ ์ฃผ์ด์ง ์ถ์ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝํ๋ฅ (, 0.0~ 1.0)๋ณด๋ค ๋ฌด์์๊ฐ(0~1.0)์ด ์์ผ๋ฉด ๋ง์กฑํ๊ฒ ๋๋ค. ์ ์ ์์ฐจ๋ ์ถ์์ ์ ํธ๋๋ฅผ ๊ณ ๋ คํจ๊ณผ ๋์์ ์ถ์๋์๋ฅผ ์กฐ์ ํ๋ ๋ณ์์ญํ ์ ์ํํ๋ค.
3.2.2 ์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ
์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์์ ์ ์์ฐจ๋์ ์ถ์ํ ํ ์๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก๋ก ๋ณต๊ทํ๋ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ฌํ ์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ ์ญ๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋ก์์ ์ฃผํํ๋
์ฐจ๋๊ณผ์ ์ถฉ๋์ ํํผํด์ผ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ๊ฐ์์ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ์ ์กฐ๊ฑด์ ์ฐ์ธก ์ฐจ๋ก์ ์
์ด ๋น์ ์ ๋ ๊ฒฝ์ฐ ๋ง์กฑํ๊ฒ ๋๋ค. ์ด ๊ฒฝ์ฐ
์ฐ์ธก๋ฐฉ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ ํ ์ ํ์ฐจ๋-ํด๋น์ฐจ๋, ํด๋น์ฐจ๋-ํ๋ฏธ์ฐจ๋๊ฐ์ ์ฐจ๋๊ฐ๊ฒฉ(gap)๋ณด๋ค ์ถ์ข
์ฐจ๋์ ์๋๊ฐ ๋์ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง๋ง ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ํ์ฅ๋ gap()๋ก ์ธํ์ฌ ์ฐจ๋์ ๊ธ๊ฒฉํ ๊ฐ์ ๋๋ ์ ์งํ์ง ์๋๋ค.
4. ๊ฐ๋ฐ๋ชจํ์ ํ๊ฐ
4.1 ๋ชจ์์คํ ์ค๊ณ
๊ฐ๋ฐ๋ชจํ์ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํ ์คํ์ค๊ณ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค. ์ฐจ๋๋ชจํ์ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ๊ณผ ์ถ์๋ชจํ์ผ๋ก ๊ตฌ๋ถํ์ฌ ํ๊ฐํ์๋ค. ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ํ๊ฐ๋ฅผ ์ํํ ํ, ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ๊ณผ
์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ๋ชจํ์ ๊ฒฐํฉํ์ฌ ํ๊ฐํ์๋ค. ๋ชจ์์คํ ๋คํธ์ํฌ๋ ๋ฌดํ์ํ ๋งํฌ์์ ์ํํ์์ผ๋ฉฐ(Yoon, 2011) ๊ฐ ๋ฐฉํฅ๋ณ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋๋ค. ์์คํ
์ ์กฐ๊ฑด์
์
๊ธธ์ด 6m, ๋งํฌ๊ธธ์ด(60,000m = ์
10,000๊ฐ)์ด๋ค. ๊ธฐํ๊ตฌ์กฐ๋ ํ์ง ์ง์ ๊ตฌ๊ฐ์ผ๋ก์ ์ถ์์๊ฑฐ๊ฐ ํ๋ณด๋๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํ์๋ค.
4.2 ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ํ๊ฐ
์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ํํ๋ ์ต๋์๋()์ ๊ฐ์ํ๋ฅ ๊ฐ()์ ์ํด ๊ฒฐ์ ๋๋ค. ์ด๋ ์๊ณ๋ฐ๋() ์ดํ์์ ์ ๋ฐฉ์ ์ ํจ ์ฐจ๋๊ฐ๊ฒฉ()์ด ๋ณด๋ค ๊ธธ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฐจ๋์ ์๋๋ ์ ์ํด ์ํฅ์ ๋ฐ์ง ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค(Chang et al., 2004). ๋ฐ๋ผ์ ์๊ณ๋ฐ๋() ์ดํ์์ ์ฐจ๋์ ์๋์ธ ์์ ๊ตํต๋ฅ ์๋(, kph)๋ ์
๊ธธ์ด(), , ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ (9)์ ๊ฐ์ด ์ฐ์ ๋๋ค(Chang et al. 2005). ๊ทธ๋ฌ๋ ํผ์ก๋ฐ๋()์ ๋ฐ๋๊ฐ ๊ฐ๊น์์ง์๋ก ์ฐจ๋์ ์๋๋ ๊ตญ๋ถ์ ์ธ ํผ์ก๊ณผ ๋ณด๋ค ์์ ์ ์ํด ์ํฅ์ ๋ฐ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์์ง์ํ์ผ๋ก ๊ฐ์ํ๋ค(Chang et al., 2004).
(10)
๋ชจ์์คํ์ ์ํ ์๋๋ฆฌ์ค๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ค์ ํ์๋ค. =2, 3๋ก ๊ฐ๊ฐ ์ค์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด๋ ์ ์์ฐจ๋์ ์๋ 30~40kph, ์ต๋์๋๋ 2์ฐจ๋ก ์๋ฐฉํฅ ๋๋ก์ ์ต๊ณ ์ ํ์๋ 60kph๋ฅผ ๊ณ ๋ คํ๊ธฐ ์ํจ์ด๋ค.
์ 0.01~0.5๊น์ง 0.01๋จ์๋ก 50๊ฐ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ ์ผ ๊ฒฝ์ฐ Noise์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์์คํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ฉฐ ์ด๋ฌํ Noise ๊ธฐ๋ฅ์์ค์ ์ ์ง์ฐจ๋์ ๊ฐ์์ ์ง๋์น๊ฒ ๊ฐ์์ํค๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค(Chang et al.,
2005). ๋งํฌ์ ๋ฐ๋()๋ 0.01~0.99๊น์ง 0.01๋จ์๋ก 99๊ฐ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ด ์๋๋ฆฌ์ค ๊ฐ์๋ 9,900 (2ร50ร99)๊ฐ์ด๋ฉฐ, ๊ฐ ์๋๋ฆฌ์ค๋ณ ์๋ฎฌ๋ ์ด์
์๊ฐ์
3,600์ด ์ด๋ค.
CA ์ถ์ข
๋ชจํ์ ์ฐจ๋์ ๊ฐ๋ตํ๊ฒ ๋ชจ์ฌํ๋ฉด์ ๊ตํต๋ฅ์ ๊ฑฐ์์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ตฌํํ๋๋ก ์ค๊ณ๋์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๊ฑฐ์์ ๊ตํต๋ฅ์ ๊ด๊ณ๋ฅผ ํฉ๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ์ค๋ช
ํด์ฃผ์ฌ
ํ๋ค. Fig. 4์ 5๋ =2, 3์ ๊ฒฝ์ฐ์ ๋ํ์ฌ ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ฑฐ์์ ๊ด๊ณ[๊ตํต๋-๋ฐ๋(), ์๋-๋ฐ๋()] ๊ด๊ณ๋ฅผ ๊ฐ๊ฐ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค. ์ ์ํ์ฌ ์์ ๊ตํต๋ฅ ์๋(, kph), ์ฉ๋, ์๊ณ๋ฐ๋๊ฐ ์ค๋ช
๋๊ณ ์๋ค. ์ ๊ฒฝ์ฐ ์๊ณ๋ฐ๋()๋ ์ด๋ฉฐ, ์ด๋ ์ผ๋ก ์ค๋ช
๋๋ ์ฐจ๋์ ๊ฐ์์ ๋ํ ๊ธฐ์ฌ๋๊ฐ 0์ด๋ฉฐ ์์คํ
๋ด์ ๋ชจ๋ ์ฐจ๋์ ์ต๋์๋๋ฅผ ์ ์งํ ์ ์๋ gap์ ํ๋ณดํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ๊ด๊ณ๋ ์ ํ์ ์ธ ์ข
ํ์ ๋ณด์ด๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ๋ค์ํ ํํ์ ๊ฑฐ์์ ํํ๋ฅผ ์ค๋ช
ํ๊ณ ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด ์ฆ๊ฐํจ์ ๋ฐ๋ผ , , ๋ ๊ฐ๊ฐ ๊ฐ์ํ๋ค.
2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ์ฃผ์ํ ํน์ฑ์ค ํ๋๋ ์ ์์ฐจ๋์ผ๋ก ์ดํ ๊ฐ๋ค์๋ค(stop-and-go) ํ์๊ณผ ์ฐจ๋๊ตฐ์ด๋ค. Fig. 6์ ์ด์์ ๋ถ์์ ๊ตํต๋ฅ ์ํ์์ ๊ฐ๋ค์๋ค(stop-and-go) ๊ตํต๋ฅ๋ฅผ =0.3, 0.5๋ก ๊ฐ๊ฐ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฐจ๋์ ์ด๋๋ฐฉํฅ โ์ด๋ค. ์ด๊ธฐ ๋จ๊ณ์์ ์ฐจ๋์ ํผ์ก์ ๊ตญ๋ถ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๋ฉฐ, ๊ตญ๋ถ์ ํผ์ก์ ์ผ์ ์๊ฐ์ดํ
wide-moving jam์ผ๋ก ์ฑ์ฅํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ฌํ ์ฑ์ฅ์ ๊ณผ์ ์์ ๊ตํต๋ฅ์ ์ํ๋ ํผ์ก๊ณผ ๋นํผ์ก ๊ตํต๋ฅ๋ก ์๋ถํ๋์ด ๊ฐ๋ค์๋ค ํ์์ ์ค๋ช
ํ๊ณ
์๋ค. Fig. 7์ =0.15, =0.01, ์ ์์ฐจ๋ ๊ตฌ์ฑ๋น(, 0.0~1.0)=0.05์ ์ํ์์ ์ฐจ๋๊ตฐ์ ํํ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค. ์ถ์๊ธ์ง์ ๊ฒฝ์ฐ ์ ์์ฐจ๋์ ํ๋ฐฉ ์ฐจ๋๊ตฐ์ (๊ตญ๋ถ์ ์ธ) ๊ฐ๋ค์๋ค ํ์์ ๋ฐ๋ณตํ๋ฉด์
์ผ์ ๊ธธ์ด์ ์ฐจ๋๊ตฐ์ ํ์ฑํ๋ฉด์ ์ ๋ฐฉ์ผ๋ก ๋์ ๋ฐ๋๋ฅผ ์ ํ์ํค๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ถ์์ด ํ์ฉ๋๋ ๊ฒฝ์ฐ ์ฐจ๋๊ตฐ์ (๊ตญ๋ถ์ ์ธ) ํผ์ก์ ํฌ๊ฒ ๋ฐ์ํ์ง ์์ผ๋ฉด์ ๋ณด๋ค
ํฉ๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ์ฐจ๋๊ตฐ์ ํ์ฑํ๋ฉด์ ์ ์์ฐจ๋์ ์ถ์ข
ํ๊ณ ์๋ค.
|
Fig. 4. Traffic Flow Relationships With =2
|
|
|
Fig. 5. Traffic Flow Relationships With =3
|
|
Fig. 6. Stop-and-go Traffic Flow
|
|
|
Fig. 7. Behaviors of Vehicle Platoon
|
4.3 ์ถ์๋ชจํ์ ํ๊ฐ
์ถ์๋ชจํ์ ํ๊ฐํ๊ธฐ ์ํ ์๋๋ฆฌ์ค๋ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ ๊ฑฐ์์ ๊ตํต๋ฅ๊ด๊ณ ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ์ ๊ธฐ์ดํ์ฌ ์ผ๋ฐ์ฐจ๋๊ณผ ์ ์์ฐจ๋์ [, ]์ ๊ฐ๊ฐ [3, 0.22], [2, 0.15]๋ก ์ ์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ด ๊ฒฝ์ฐ [, ]๋ ๊ฐ๊ฐ [60, 1,800], [40, 1,650]์ด๋ค. ์ถ์์ค ์ฐจ๋์ ๊ฒฝ์ฐ, =4, โ0.19๋ก ์ค์ ํ์์ผ๋ฉฐ, ์ถ์์ ํ๊ท ์ต๋์๋๋ ์ฝ 82.1์ด๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ๋๋ฐฉํฅ ์ ์์ฐจ๋์ ๊ตฌ์ฑ๋น๋ 5%๋ก ํ์๋ค. ๋ฐฉํฅ๋ณ ๋ฐ๋๋ ๋๋ฐฉํฅ ๋ฐ๋์
๊ฒฝ์ฐ 0.0~0.6๊น์ง 0.1๋จ์๋ก 6๊ฐ, ์๋ฐฉํฅ ๋ฐ๋์ ๊ฒฝ์ฐ 0.0~0.3๊น์ง 0.05๋จ์๋ก 7๊ฐ๋ก ์ค์ ํ์๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ถ์ ์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝํ๋ฅ ()๋ 8๊ฐ[0.0, 0.1, 0.2, 0.3, 0.4, 0.5, 0.75, 1.0]์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ์ฒด ๋ชจ์์คํ ์๋๋ฆฌ์ค๋ 336๊ฐ์ด๋ฉฐ, ๊ฐ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ์
๋ํ์ฌ 7,200์ด ๋ชจ์์คํ์ ์ํํ์๋ค. ๊ฒฐ๊ณผ๋ถ์์ ๋๋ฐฉํฅ์ ๊ธฐ์ค์ผ๋ก ๋ถ์ํ์๋ค.
Fig. 8๊ณผ 9๋ ๋๋ฐฉํฅ ๋ฐ๋()์ ์๋ฐฉํฅ ๋ฐ๋()์์ ์ฐจ๋์ ๊ถค์ (๋๋ฐฉํฅ ์งํ๋ฐฉํฅ โ, ์๋ฐฉํฅ ์งํ๋ฐฉํฅ โ)์ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์๊ณ๋ฐ๋()์ ๊ธฐ์ค์ =3, โ0.22์ธ ๊ฒฝ์ฐ์ด๋ค. ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ฐ๋ฐํ ์ถ์๋ชจํ์ =0.3์ ๊ฒฝ์ฐ๊น์ง Fig. 3๊ณผ ๊ฐ์ ์ถ์์คํจ๊ฐ ๋ฐ์ํ์ง ์๊ณ ์๋ค. ๋ํ >0.3์ธ ๊ฒฝ์ฐ ํผ์ก๊ตํต๋ฅ๋ก์ ์ฌ์ค์ ์ถ์์ ๊ฑฐ์ ๋ฐ์ํ์ง ์๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ ํ์ฐ๊ตฌ์ ๋จ์ ์ธ ์ถ์์คํจ ๋ฐ ํผ์ก์ํ์์ ๋น ์ถ์์ ๋ํ ๋ฌธ์ ๋ฅผ ๊ทน๋ณตํ๊ณ
์๋ค.
|
Fig. 8. Time-Space Trajectory: Stable State
|
|
|
Fig. 9. Time-Space Trajectory: Unstable State
|
Fig. 10~13์ =[0.0, 0.3, 0.5, 1.0]๋ณ =[0.0, 0.05, 0.1, 0.15, 0.2, 0.25, 0.3]์ ๋ฐ๋ฅธ ๋๋ฐฉํฅ ๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ธ ๊ฒฝ์ฐ ํผ์ก ๊ตํต๋ฅ ์ํ๋ก์ ์๋ฏธ๋ ์๋ค. ๋ถ์๊ฒฐ๊ณผ, =0.0์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์ฆ, ์ฐจ๋ก๊ธ์ง ๊ตฌ๊ฐ์ ๊ฒฝ์ฐ ๊ตํต๋ฅ์ โ1620๋/์, โ0.31๋ก ๋ถ์๋๊ณ ์๋ค. ๊ฐ ์ฆ๊ฐํ๋ฉด ์ถ์๋น๋๊ฐ ์ฆ๊ฐํ์ฌ ๊ตํต๋์ ์ฆ๊ฐํ๊ฒ ๋๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ 0.15์ด๊ณ 0.3์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์ถ์์ ์ํ ๊ตํต๋ ์ฆ๋ํจ๊ณผ๋ ๊ฑฐ์ ๋ฐ์ํ์ง ์๋๋ค. ์ด๋ 0.3์ธ ๊ฒฝ์ฐ Fig. 6๊ณผ ๊ฐ์ ํผ์ก๊ตํต๋ฅ๊ฐ ์กด์ฌํ์ฌ ์ ๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๊ธฐ ์ด๋ ค์ฐ๋ฉฐ, ์ฌ์ค์ ์ฝ๊ฐ์ ์ถ์์ ๊ตฌํํ์์ง๋ง ์ถ์์ ์ํํ๋ค ํ๋๋ผ๋ ํตํ์๊ฐ์
๊ฐ์์ํฌ์ ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ฉฐ, 0.15์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์ฐจ๋๊ฐ ํ๊ท ๋น์ ์ ๊ณต๊ฐ์ ์ฝ 34m(5.67์
โ1,000 /6.0* 0.15-1)๋ก์ ์ข์ธก๋ฐฉ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๊ธฐ ์ด๋ ต๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ํฉ๋ฆฌ์
๊ฒฐ๊ณผ๋ผ ํ๋จ๋๋ค. ๋ํ =1.0,=0.0์ธ ๊ฒฝ์ฐ์๋ ์ฉ๋์ ์ฝ 1,720์ผ๋ก์ ์ผ๋ฐ์ฐจ๋์ ์ฉ๋์ธ 1,800์ ๋๋ฌํ์ง ์๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ์ ์์ฐจ๋์ ๋น์จ์ด 5%์ธ ์ํ์ด๊ณ ์ ์์ฐจ๋์
์ฉ๋์ 1,650์ผ๋ก ์ค์ ํ์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์๋์ ์ผ๋ก ํ๋จํ๋ฉด =0.0์ธ ๊ฒฝ์ฐ 1,620๋/์์์ ์ถ์์ผ๋ก ์ธํ์ฌ ๊ตํต๋์ 200๋ ์ฆ๊ฐํ์๋ค๊ณ ํ๋จํ ์ ์๋ค. ์ด์์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์์ฝํ๋ฉด ๋ํญ๋ฐฉํฅ ์ด๊ณ ํด๋น๋ฐฉํฅ ์ฆ, ์ ์์ฐจ๋์ ์๊ณ๋ฐ๋ ์ด์์ธ ๊ฒฝ์ฐ ํด๋น 2์ฐจ๋ก ์๋ฐฉํฅ ๊ตํต๋ฅ ์์คํ
์์ ์ถ์๋ก ์ธํ ์ฉ๋์ฆ๋๋ ๋ฐ์ํ์ง ์๋๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ถ์์ ์ ๋๋ ์ ์ํด ์ค๋ช
์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ฉฐ, ๋ํญ๋ฐฉํฅ ์ด๊ณ ์ธ ๊ฒฝ์ฐ ์ ๊ธฐ๋ฅ์ ์์ค๋๋ค. ํ์ค์ ์ผ๋ก ์ ๊ธฐ๋ฅ์ด ์์ค๋๋ ํด๋น ๋ฐ๋์กฐ๊ฑด์์ ์ฐจ๋์ถ์์ ๋งค์ฐ ์ํํ ์ผ์ด๋ฉฐ ์ฐจ๋์ถ์์ ์ํํ๋ค ํ๋๋ผ๋ ์ถ์๋ก ์ธํ ํตํ์๊ฐ ๊ฐ์ํจ๊ณผ๋ ๋งค์ฐ ๋ฏธ๋นํ๋ค.
|
Fig. 10. EB Relationship According to : =0.0
|
|
|
Fig. 11. EB Relationship According to : =0.3
|
Fig. 14์ 15๋ ์ ๋ณํ์ ๋ฐ๋ฅธ ๊ณผ ์ ๋ณํ์ ๋๋ฅผ ๋ณด์ฌ์ฃผ๊ณ ์๋ค(๊ฐ ๊ทธ๋ฆผ์์ diff๋ [=1.0์ธ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฑฐ์์ ๋ณ์ - =0.0์ธ ๊ฒฝ์ฐ ๊ฑฐ์์ ๋ณ์]์ ์๋ฏธํจ). ํด๋น ๋ชจ์์คํ ์กฐ๊ฑด์์ ๋ ์์ ํฉ๋ฆฌ์ ์ผ๋ก ์ถ์์ ์ค๋ช
ํ๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ฝ 205๋ ์์ค์์ ์ค๋ช
์ด ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒ์ผ๋ก ๋ํ๋๊ณ ์์ผ๋ฉฐ, ์ถ์์ ํด๋น ๊ตํต๋ฅ์์คํ
์ ์๋์ฆ๊ฐ๋ก ๋ฐ์๋๋ค.
์์ ๋๋ฐฉํฅ ๊ตํต๋ฅ์ ํ๊ท ์๋๋ ์ต์ 40.5km/์์์ ์ต๋ 52.9km/์๋ก ๋ณํํ๊ณ ์๋ค. ์ด๋ ์ ์ด์ฉํ์ฌ ์ถ์๊ตํต๋ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์ด๋ก ์ธํ ๊ตํต๋ฅ์ ์๋๋ฅผ ์ค๋ช
ํ ์ ์์์ ์๋ฏธํ๋ค.
|
Fig. 12. EB Relationship According to : =0.5
|
|
|
Fig. 13. EB Relationship According to : =1.0
|
|
Fig. 14. EB Relationship According to : =0.05
|
|
|
Fig. 15. EB Relationship According to : =0.05
|
5. ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ํฅํ์ฐ๊ตฌ
๊ตญ๋ด์ ๊ฒฝ์ฐ ์๋์์ ์ธ๊ธํ ํ์์ฑ์๋ ๋ถ๊ตฌํ๊ณ 2์ฐจ๋ก ์๋ฐฉํฅ ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๊ดํ ์ฐ๊ตฌ๋ ์ค์ง์ ์ผ๋ก ์ ๋ฌดํ ์ค์ ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์๋ฑกํฅ 2์ฐจ๋ก
์ฐจ๋๋ชจํ[์ฐจ๋์ถ์ข
+์ถ์๋ชจํ]์ ๊ฐ๋ฐํ๊ณ ์คํ์ ์ผ๋ก ๋ถ์ํ์ฌ ๊ทธ ์ ์ฉ๊ฐ๋ฅ์ฑ์ ํ์ธํ์์ผ๋ฉฐ, ๊ฒฐ๋ก ๋ฐ ํฅํ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
์ฒซ์งธ, ์ค์๊ฐ ๋๊ท๋ชจ ๋๋ก๋ง์ ๋ชจ์์คํ์ ์ฑ๊ณตํ ์ฐจ๋๋ชจํ์ CA๊ธฐ๋ฐ ์ฐจ๋๋ชจํ์ด ์ ์ผํ ์ค์ ์ด๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ฐ๋ฐ๋ CA์ด๋ก ๊ธฐ๋ฐ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์
์ฐ์ฐ์ํ์ด ๋งค์ฐ ๋น ๋ฅด๋ฉฐ ๋ฉ๋ชจ๋ฆฌ ์ธก๋ฉด์์ ๋๊ท๋ชจ ๊ฐ๋ก๋ง์ ์ ์ฉ์ ์ฉ์ดํ๋ค.
๋์งธ, ํ์ฅ๋ ์ฐจ๋๊ฐ๊ฒฉ()์ ๋์
ํ์ฌ ๊ฐ๋ฐ๋ ์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๋ณ๋ก ๋ค์ํ ๊ฑฐ์์ ๊ตํต๋ฅ(, ) ๊ด๊ณ์ ์์ ๊ตํต๋ฅ ์๋()๋ฅผ ๊ตฌํํ์์ผ๋ฉฐ, 2์ฐจ๋ก ๋๋ก์ ํน์ง์ธ ์ฐจ๋๊ตฐ๊ณผ ๊ฐ๋ค์๋ค ํ์์ ํจ๊ณผ์ ์ผ๋ก ์ค๋ช
ํ์๋ค.
์
์งธ, ๊ฐ๋ฐ๋ ์ถ์๋ชจํ์ ํ๋ฅ ๋ณ์()๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ์ฐจ๋์ ์ถ์๊ณผ ๋๋ถ์ด ๊ตํต๋ฅ์ ๊ตํต๋๊ณผ ์๋๋ฅผ ์ค๋ช
ํ ์ ์์์ ๋ณด์์ผ๋ฉฐ, ์์ ๊ตํต๋ฅ์ ๋ถ์์ ๊ตํต๋ฅ์์ ๊ทธ ํจ๊ณผ๋ฅผ ๋ณด์๋ค. ๋ฐ๋ผ์
์ ํ์ฐ๊ตฌ์์ ์๊ฐ๋ ์ถ์๋ชจํ์ ๋จ์ ์ธ ํผ์ก๊ตํต๋ฅ ์ํ์์ ๋น ํ์ค์ ์ถ์์ ํ์ค์ ์ผ๋ก ์ค๋ช
ํ์๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ฐ๋ฐ๋ CA๊ธฐ๋ฐ 2์ฐจ๋ก ์ฐจ๋๋ชจํ์ ๋๊ท๋ชจ ๊ฐ๋ก๋ง์ ๋ชจ์์คํํ๊ธฐ ์ํ์ฌ ๊ฐ๋ฐ๋์์ผ๋ฉฐ, ํฅํ ์ฐ๊ตฌ๋ ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์๋ ์ฐ์๋ฅ๋ฅผ ๋์์ผ๋ก ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐํ์๋ค. ๊ทธ๋ฌ๋ ๊ตญ๋ ๊ตํต๋ฅ๋ ๋จ์๋ฅ์ ์ฐ์๋ฅ ๊ตฌ๊ฐ์ด ๊ณต์กดํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ํฅํ ์ฐ๊ตฌ๋ก๋ ๋ณธ ์ฐ๊ตฌ์์ ๊ฐ๋ฐ๋
์ฐจ๋์ถ์ข
๋ชจํ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก ์ ํธ๊ต์ฐจ๋ก์์ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐํ์ฌ์ผ ํ๋ค.
๊ตญ๋๋ ๋ถ๊ฐ์ฐจ๋ก(์ค๋ฅด๋ง์ฐจ๋ก, ์๋ณด์ฐจ๋ก, ํด์์ ๋ฑ)๋ฅผ ์ด์ฉํ์ฌ ํจ๊ณผ์ ์ด ์ด์์ ๋๋ชจํ๊ณ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ๋ชจํ์ ์ ์ฉ์ ์ํด์๋ ๋ถ๊ฐ์ฐจ๋ก์ ๋ํ ์ฐจ๋์ถ์ข
๊ณผ
์ฐจ๋ก๋ณ๊ฒฝ ๋ชจํ์ ๊ฐ๋ฐ์ด ํ์ํ๋ฉฐ, ํฅํ ์ง์์ ์ธ ์ฐ๊ตฌ์ ํ์ฅ์กฐ์ฌ ๊ฐ์ ๊ธฐ๋ฐ์ผ๋ก 2์ฐจ๋ก ๊ตํต๋ฅ์ ํน์ฑ์ ๋ํ ๋ชจํ์ ํ๋ผ๋ฏธํฐ ์ ์ ์ด ํ์ํ๋ค.